Ruanda dhe RD e Kongos në prag të paqes: Marrëveshje paraprake me mbështetjen e SHBA-së dhe Katarit

Pas dekadash përplasjesh dhe tensioni në lindje të Republikës Demokratike të Kongos, Ruanda dhe RD Kongo kanë rënë dakord për një marrëveshje paraprake që synon çarmatimin dhe integrimin e grupeve të armatosura. Dokumenti, i hartuar me ndërmjetësimin e Shteteve të Bashkuara dhe Katarit, është rezultat i tre ditësh bisedimesh intensive në Uashington.

Marrëveshja përfshin një sërë masash konkrete, përfshirë krijimin e një mekanizmi të përbashkët sigurie për të parandaluar rikthimin e dhunës dhe për të garantuar zbatimin e angazhimeve. Firmosja zyrtare e marrëveshjes pritet të ndodhë javën e ardhshme, në një ceremoni ku pritet të marrë pjesë edhe Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio.

Bisedimet janë mbështetur mbi një dokument të mëparshëm të nënshkruar në fund të prillit, në të cilin të dyja palët shprehën gatishmërinë për të respektuar sovranitetin e njëra-tjetrës dhe për të ndërtuar një proces paqeje të qëndrueshëm.

Konflikti mes dy vendeve ka marrë dimensione të reja gjatë këtij viti, veçanërisht pas ofensivës së grupit rebel M23, që ka pushtuar zona të pasura me minerale në lindje të Kongos. Ky grup besohet se ka mbështetje nga Ruanda, akuzë që Kigali e ka mohuar në mënyrë të përsëritur. Ruanda argumenton se prezenca e saj ushtarake synon të neutralizojë kërcënimet nga grupi rebel FDLR, i përbërë kryesisht nga ish-Hutu të përfshirë në gjenocidin e vitit 1994.

Për momentin, M23 ka marrë kontrollin e qyteteve të rëndësishme si Goma dhe Bukavu, duke ngritur struktura qeverisëse në territoret që komandon. Kjo ka shkaktuar pasoja të rënda humanitare: mijëra civilë të vrarë dhe qindra mijëra të zhvendosur.

Përballë këtyre zhvillimeve, qeveria kongoleze iu drejtua Shteteve të Bashkuara për ndihmë, duke ofruar akses në rezervat minerale të rajonit, përfshirë koltanin, një material kyç për industrinë globale të teknologjisë.

Megjithatë, pavarësisht optimizmit të kujdesshëm, ekspertët paralajmërojnë se pengesat mbeten. Përpjekje të mëparshme për paqe – përfshirë dy marrëveshje të ndërmjetësuara nga Angola – kanë dështuar për shkak të mungesës së vullnetit politik nga të dyja palët. Në mars, edhe Angola u tërhoq nga roli i saj ndërmjetësues.

Nëse kjo marrëveshje e re arrin të mbijetojë përtej firmosjes ceremoniale, ajo mund të hapë një faqe të re për rajonin – duke i dhënë fund një cikli të dhunshëm dhe duke tërhequr investime të mëdha ndërkombëtare në një nga zonat më të pasura me burime natyrore në Afrikë.