Modeli i ri zviceran përmirëson parashikimet e epidemisë

Një model i ri matematikor i zhvilluar nga studiues zviceranë synon të përmirësojë parashikimin e epidemive në të ardhmen. Në modelin e ri, numri i riprodhimit, vlera R e përdorur gjatë pandemisë Covid, zëvendësohet nga një matricë riprodhimi.

Duke përdorur të dhëna nga pandemia Covid në Zvicër dhe Skoci, studiuesit në Laboratorët Federalë Zviceranë për Shkencën dhe Teknologjinë e Materialeve (Empa) zhvilluan një model që mund të parashikojë shumë më saktë se kur janë arritur majat në shkallën e infeksionit, njoftoi instituti të enjten, raporton Swissinfo.ch, transmeton albinfo.ch.

Numri i riprodhimit R përshkruan sa njerëz infekton mesatarisht një person i infektuar. Nëse R është më i madh se një, numri i rasteve rritet në mënyrë eksponenciale; nëse R është më pak se një, ai zvogëlohet. Megjithatë, kjo shifër është shumë e thjeshtuar. Në realitet, sipas studiuesve, jo çdo person infekton të njëjtin numër njerëzish të tjerë.

Superpërhapësit me shumë kontakte infektojnë një numër në mënyrë disproporcionale të lartë njerëzish, ndërsa të tjerët nuk infektojnë pothuajse askënd.

Kjo merret parasysh duke përdorur një matricë riprodhimi. Studiuesit në Empa e ndanë shoqërinë në grupe sipas moshës. Njerëzit e moshës 10 deri në 25 vjeç kanë më shumë kontakte.

Sipas studiuesve, vlera R mund të parashikojë incidencën e infeksionit në fillim të një pandemie. Sidoqoftë, kulmi i një epidemie ose pandemie është zakonisht më i ulët se sa sugjerojnë llogaritjet e modelit me vlerën R.

Relativisht pak superpërhapës

Arsyeja: numri i superpërhapësve në shoqëri është relativisht i vogël. Nëse të gjithë janë të infektuar, përhapja e sëmundjes ngadalësohet. Modelet konvencionale të bazuara në numrin e riprodhimit R nuk e marrin parasysh këtë ngadalësim.

Ekipi hulumtues i udhëhequr nga Ivan Lunati prezantoi modelin e ri para komunitetit shkencor në Journal of the Royal Society Interface. Ndërsa funksionon mirë për vendet relativisht të vogla si Zvicra dhe Skocia, mund të jetë më e vështirë për vendet e mëdha, pranojnë studiuesit. Kjo sepse supozon se si infeksionet ashtu edhe superpërhapësit shpërndahen në mënyrë të barabartë në të gjithë vendin. Modeli duhet të marrë parasysh shpërndarjen gjeografike të popullsisë dhe kontaktet ndërmjet rajoneve në mënyrë që të jetë më i saktë për vendet e mëdha.

The post Modeli i ri zviceran përmirëson parashikimet e epidemisë appeared first on Albinfo.