Rezerva Federale ul për herë të parë për 2025-ën normat e interesit nën presionin e Trump

Rezerva Federale e SHBA-së (Fed) uli të mërkurën normat e interesit për herë të parë këtë vit, duke argumentuar ngadalësim të punësimit dhe rreziqe për tregun e punës, ndërsa zyrtarët ndodhen nën presion të shtuar nga presidenti Donald Trump.

Fed uli normën bazë të huamarrjes me 25 pikë bazë, në një diapazon prej 4.0–4.25%, dhe paralajmëroi dy ulje të tjera gjatë këtij viti. Vetëm guvernatori i ri Stephen Miran, ish-këshilltar ekonomik i Trump, votoi kundër vendimit, duke favorizuar një ulje më të madhe prej 50 pikë bazë. 11 anëtarët e tjerë të Komitetit Federal të Tregut të Hapur (FOMC) votuan për uljen me një çerek pikë.

Kjo ishte hera e parë që Miran mori pjesë në mbledhjet e vendosjes së normave, pasi u betua menjëherë para fillimit të mbledhjes dyditore të martën, pas konfirmimit të shpejtë nga Senati të hënën.

Bankat qendrore përballen me presione të kundërta: tarifat e Trump rrisin rreziqet inflacioniste, ndërsa tregu i punës po ngadalësohet. Fed zakonisht mban normat e larta për të rikthyer inflacionin pranë objektivit 2%, por mund të ulë normat për të mbështetur tregun e punës.

Sipas parashikimeve të reja, Fed rriti pritshmëritë për rritjen e ekonomisë në 2025 në 1.6%, nga 1.4% në qershor, pa ndryshuar pritshmëritë për papunësinë dhe inflacionin.

Trump ka intensifikuar presionin ndaj Fed-it këtë vit, duke kërkuar ulje të mëdha të normave dhe kritikuar kryetarin Jerome Powell. Ai gjithashtu emëroi Miran pas largimit të hershëm të një guvernatori tjetër dhe përpiqej të largonte guvernatoren Lisa Cook, e cila më pas sfidoi ligjërisht vendimin.

Miran është kritikuar nga ligjvënës demokratë për vendimin e tij për të marrë leje pa dhënë dorëheqje nga roli në Shtëpinë e Bardhë, duke argumentuar se mandati i tij është i shkurtër, deri më 31 janar.

Analistët e ekonomisë po monitorojnë çdo deklaratë të Miran dhe votimet e ardhshme mbi normat. “Historia tregon se kur një bankë qendrore ndikohet politikisht, rezultatet ekonomike janë më të dobëta,” tha Gregory Daco, kryeekonomist i EY, duke paralajmëruar për rritje inflacioni, rritje të paqëndrueshmërisë së tregjeve dhe ulje të rritjes ekonomike.

Fed njoftoi se “rreziqet për punësim janë rritur”, edhe pse inflacioni mbetet mbi 2%. Tregu i punës ka ngadalësuar ritmin e punësimeve, ndërsa papunësia ka rritur pak nivelin, megjithëse mbetet e ulët.

Sipas Fed, dy uljet e tjera të normave këtë vit pritet të jenë pak më shumë se ç’kishin parashikuar ekonomistët më parë. Ulja e fundit e normave ishte në dhjetor të vitit të kaluar, ndërsa gjatë këtij viti normat u mbajtën konstante për të monitoruar ndikimin e tarifave të Trump mbi inflacionin, efektet e të cilave pritet të bëhen të dukshme me vonë.