Trump zotohet të qëndrojë krah Polonisë në takimin me presidentin e vendit

Presidenti i SHBA-ve, Donald Trump, ka deklaruar se nuk po mendon të tërheqë trupat amerikane nga Polonia dhe ka premtuar të qëndrojë krah Varshavës “deri në fund” gjatë një takimi në Shtëpinë e Bardhë me presidentin e vendit, Karol Nawrocki.

I mbështetur nga partia opozitare populiste e djathtë Ligj dhe Drejtësi, e cila qeverisi Poloninë midis viteve 2015 dhe 2023, Karol Nawrocki fitoi në mënyrë të papritur zgjedhjet presidenciale pas një fushate me një slogan në stilin e Trump-it: Polonia e para, polakët të parët.

Historiani i kthyer në politikan ishte takuar me presidentin amerikan para zgjedhjeve, duke siguruar mbështetjen e tij të çmuar dhe duke u paraqitur si dikush që mund të mbronte interesat e Polonisë pranë administratës konservatore amerikane.

Gjatë takimit të tyre në Zyrën Ovale, Trump e lavdëroi presidentin polak për fitoren në një “garë mjaft të vështirë dhe të ashpër”, duke thënë: Nuk mbështes shumë njerëz, por e mbështeta atë dhe jam shumë krenar për këtë, për punën që ka bërë.

Duke iu përgjigjur një pyetjeje nga një gazetar polak, Trump deklaroi se nuk po mendonte të tërhiqte trupat amerikane nga Polonia, pavarësisht shqetësimeve në rritje në rajon për ndryshime të mundshme në praninë ushtarake amerikane në Evropë.

“Nëse ka ndonjë gjë, mund të vendosim më shumë atje, nëse ata duan; ata prej kohësh kanë dashur një prani më të madhe”, tha ai me shaka. Më pas shtoi se SHBA “as që e ka menduar ndonjëherë heqjen e ushtarëve nga Polonia”, edhe pse konfirmoi se kishte diskutime “për këtë në lidhje me vende të tjera”.

“Ne jemi me Poloninë deri në fund dhe do ta ndihmojmë Poloninë të mbrohet”, tha ai, duke lavdëruar shpenzimet e larta të Varshavës për mbrojtjen, më të lartat brenda NATO-s.

Trump u pyet gjithashtu për mungesën e përparimit në bisedimet Rusi-Ukrainë për t’i dhënë fund luftës, duke thënë se Vladimir Putin do të duhet të marrë një vendim për hapat e ardhshëm dhe “nëse nuk jemi të kënaqur me të, do të shihni të ndodhin gjëra”.

Vetëm disa orë para takimit të Trump dhe Nawrockit, Polonia u detyrua të ngrinte në ajër avionët e saj dhe ato të aleatëve për të monitoruar hapësirën ajrore gjatë një tjetër nate sulmesh mbi Ukrainën, me më shumë se 500 goditje në të gjithë vendin.

Para se të udhëtonte për në Uashington, vizita e tij e parë jashtë vendit që nga marrja e detyrës muajin e kaluar, Nawrocki organizoi një samit në Varshavë javën e kaluar me pjesëmarrjen e liderëve të Danimarkës, Estonisë, Letonisë, Lituanisë dhe Ukrainës. Ai gjithashtu foli me liderë të tjerë të BE-së në telefon për t’u përgatitur për takimin, pasi dëshiron që Polonia të luajë një rol më të gjerë në përfaqësimin e interesave të rajonit.

Por vizita ka thelluar tensionet me Donald Tusk, kryeministrin centrist të Polonisë, ish-president i Këshillit Evropian.

Nawrocki, një kritik i ashpër i Tuskut, i cili ka premtuar të vazhdojë mbështetjen për Kievin, por kundërshton anëtarësimin e Ukrainës në NATO dhe ka shtyrë për kufizimin e përfitimeve për refugjatët ukrainas në Poloni, ka sinjalizuar synimin për të ndjekur një politikë të jashtme të pavarur nga qeveria.

Pak para samitit të Alaskës mes Trump dhe Putin, ai mori pjesë në një telefonatë mes liderësh me presidentin amerikan, duke e lënë mënjanë Tuskun, i cili më parë kishte përfaqësuar Poloninë në bisedime të ngjashme. Ndihmësit presidencialë thanë se Nawrocki ishte përfshirë me ftesë personale të Trump-it.

Ky veprim e përjashtoi Tuskun nga një telefonatë prestigjioze, duke e reduktuar rolin e tij në pjesëmarrje vetëm në biseda përgatitore dhe informuese me liderë të tjerë evropianë.

Më pas, Polonia e anashkaloi plotësisht takimin e nivelit të lartë Zelenskyy-Trump, duke mos dërguar asnjë përfaqësues për t’iu bashkuar presidentit ukrainas dhe një grupi liderësh evropianë në Shtëpinë e Bardhë, me të dyja palët që fajësuan njëra-tjetrën për mungesën.

Përplasja mes presidentit dhe kryeministrit polak u rikthye në qendër të vëmendjes para vizitës në Shtëpinë e Bardhë, pasi ministrat i kërkuan në mënyrë të përsëritur Nawrockit të ndiqte vijën e qeverisë në bisedimet me Trump-in.

Ndihmësit e presidentit u përgjigjën duke këmbëngulur se vizita ishte një mundësi për “një qasje” në marrëdhënie, të cilat sipas tyre ishin dëmtuar nga komentet kritike të Tuskut dhe ministrave të tij për Trump-in.

Ndërsa përplasja u thellua, një dokument njëfaqësh me këshillat e qeverisë për presidentin u publikua në media. Ndihmësit presidencialë e tallën publikisht dokumentin, duke e përshkruar si “të ngjashëm me një ese kolegji” dhe e hodhën poshtë këmbënguljen e ministrave për ndjekjen e udhëzimeve të tyre si “të paarsyeshme”.

Nawrocki nuk ftoi asnjë zyrtar qeveritar të bashkohej me delegacionin e tij, duke thyer traditën që një ministër i nivelit të ulët të marrë pjesë në takimet e presidentit jashtë vendit. Këshilltari i tij kryesor për politikën e jashtme, Marcin Przydacz, tha se Nawrocki do t’i dërgonte qeverisë një memo për ta informuar mbi çdo zhvillim.

Pavarësisht takimit të Nawrockit me Trump-in të mërkurën, Tusk tha se ai do të përfaqësonte Poloninë gjatë një takimi hibrid të “koalicionit të të gatshmëve” të enjten.

Përçarjet e brendshme mund të dobësojnë rolin ndikues të vendit në formësimin e përgjigjes së Evropës ndaj pushtimit rus të Ukrainës, pasi ka pritur më shumë se një milion refugjatë ukrainas dhe është shndërruar në një qendër të madhe logjistike për dërgesat e ndihmës ushtarake dhe humanitare për fqinjin e shkatërruar nga lufta.

/ abcnews.al/