A janë 72% e burgjeve zvicerane mbushur me të huaj, siç pretendon Donald Trump?

Presidenti amerikan, Donald Trump përmendi Zvicrën të martën në podiumin e OKB-së për të denoncuar “mosmirënjohjen e emigrantëve ndaj vendit pritës”, duke pohuar se 72% e burgjeve zvicerane ishin të huaj. Ndërsa kjo shifër është e saktë, përdorimi i saj nga presidenti amerikan është i thjeshtëzuar dhe mashtrues. Prandaj, kontekstualizimi është i nevojshëm.

Mbipërfaqësimi i të huajve në statistikat e krimit është një fenomen universal, i vërejtur në të gjitha shtetet anembanë globit.

Megjithatë, delinkuenca ose kriminaliteti nuk mund të shpjegohet me kombësi, të izoluar nga çdo kontekst ligjor, socio-ekonomik ose demografik.

Institucioni gjyqësor

Në Zvicër, ka disa arsye strukturore për këtë shifër prej 72% të të huajve të burgosur. Së pari, ekziston pamundësia që të burgosurit me origjinë të huaj të vuajnë dënimet e tyre jashtë burgut.

“Të huajt nuk kanë domosdoshmërisht një shtëpi në Zvicër dhe për këtë arsye nuk mund të përfitojnë nga një byzylyk elektronik dhe arrest shtëpiak, as nga shërbimi komunitar si një mjet për të zbatuar dënimin e tyre”, shpjegon André Kuhn, profesor i së drejtës penale në Universitetin e Neuchâtel, për RTS. “Ekziston një farë diskriminimi i imponuar nga vetë ligji,” përmbledh ai.

Paraburgimi, një makth për të huajt

Të huajt janë gjithashtu të mbipërfaqësuar në paraburgim. “Ata vendosen më shpesh në paraburgim sesa vendasit, sepse kemi frikë se do të largohen. Kështu që ne do t’i vendosim në paraburgim.” Si kujtesë, njerëzit e vendosur në paraburgim supozohen të pafajshëm deri në gjyqin e tyre, megjithëse ata janë, de facto, të burgosur.

Në Zvicër, që nga 31 janari 2025, sipas shifrave nga OFS, nga 6,994 të paraburgosur, 2,211 ishin në paraburgim dhe 1,199 ishin në “ekzekutim të parashikuar të dënimeve dhe masave”, që do të thotë se ata ende nuk janë gjykuar dhe supozohen të pafajshëm, edhe nëse kërkojnë, për arsye të ndryshme, që dënimi i tyre të vuajë herët, përcjell albinfo.ch.

Nga 2,211 personat në paraburgim, 79% janë shtetas të huaj. Që nga fillimi i anketës në vitin 1988, ky është numri më i lartë i personave të burgosur në këtë lloj paraburgimi. Një trend që vetëm sa përforcon mbipërfaqësimin e të huajve (të pafajshëm, në sytë e ligjit) në statistikat e burgjeve, ndërsa zviceranët, të cilët në përgjithësi mund të vazhdojnë jetën e tyre ndërsa presin një vendim, i shpëtojnë të njëjtit numërim.

Ligje specifike për të huajt

Eksperti ligjor citon dy shpjegime të tjera. “Ekziston fakti që ka vepra penale që mund të kryhen vetëm nga të huajt.” Në grafikun e mësipërm, këta janë, ndër të tjera, 220 personat nën “masa shtrënguese sipas Aktit Federal për të Huajt dhe Integrimin”. Në këtë rast, këto janë pothuajse tërësisht procedura deportimi për azilkërkuesit, kërkesat e të cilëve janë refuzuar nga autoritetet publike.

Të huajt që duhet të deportohen në fund të dënimit të tyre gjithashtu nuk kanë të drejtë për lirim me kusht. “Të huajt do të qëndrojnë në burg më gjatë se zviceranët”, përfundon André Kuhn.

Një çështje e strukturës demografike

Për më tepër, përqindja më e lartë e të huajve në burg lidhet edhe me strukturën demografike të popullsisë. Në Zvicër, të rinjtë janë të mbi-përfaqësuar në popullsinë me origjinë të huaj. Këta njerëz përfaqësojnë gjithashtu, në mbarë botën, dy kategoritë socio-demografike më kriminogjene (domethënë, burrat dhe të rinjtë).

Meqenëse popullsia e huaj përbëhet nga një përqindje më e madhe e të rinjve (për shkak të shkallës më të lartë të lindjeve dhe kryesisht migrimit të meshkujve), nuk është për t’u habitur që e njëjta popullsi, me origjinë të huaj, është e mbi-përfaqësuar në burg.

Pabarazitë socio-ekonomike

Pabarazitë socio-ekonomike mund t’i bëjnë të huajt më të prekshëm ndaj formave të delikuencës, siç është krimi i vogël i mbijetesës, për shembull. Popullatat e huaja janë më të përfaqësuara në prejardhje modeste socio-ekonomike dhe në “klasën e mesme të ulët”. Këto prejardhje prodhojnë afërsisht 60% të delikuencës, sipas shifrave nga asile.ch.

Disa sjellje kriminale, të tilla si vjedhja ose tregtia në rrugë, ndëshkohen gjithashtu më shumë se llojet e tjera të delikuencës ose krimit, të tilla si krimet financiare ose të jakës së bardhë. OJQ-ja Public Eye madje i referohet Zvicrës si një “parajsë për krimin ekonomik”.

Niveli përcaktues i trajnimit

Niveli i trajnimit është gjithashtu një variabël përcaktues në delikuencë. Ndërsa vetëm gjysma e popullsisë zvicerane ka një nivel “modest” arsimimi (fillor, i mesëm, shkollë profesionale, praktikë), në vitin 2013, i njëjti nivel u gjet për rreth 68% të njerëzve në paraburgim në Zvicër.

Së fundmi, paragjykimet raciste që mund të përshkojnë policinë dhe institucionet gjyqësore nuk bëjnë asgjë për të ndihmuar çështjet. Një raport federal i botuar në fund të gushtit theksoi mungesën e masave të mjaftueshme për të luftuar racizmin strukturor në sektorët e drejtësisë dhe policisë. Një strategji kombëtare pritet të krijohet dhe zbatohet që në vitin 2026.

Po kombësia atëherë?

Në krim, këta faktorë shpjegues kombinohen, përforcojnë njëri-tjetrin, peshojnë njëri-tjetrin dhe nganjëherë përjashtojnë njëri-tjetrin. Në një artikull të botuar në revistën Vivre Ensemble, André Kuhn thekson se është e rëndësishme të “përcaktohet pesha përkatëse e secilës prej variablave në shpjegimin e fenomenit kriminal. Për ta bërë këtë, është e nevojshme të vendosen të gjitha variablat shpjeguese të krimit në të njëjtin model, një model që do të na lejojë të përcaktojmë se cila prej këtyre variablave shpjegon pjesën më të madhe të krimit, dhe pastaj vlerën shtesë shpjeguese të secilës prej variablave të tjera”.

Kështu, variabli kryesor në shpjegimin e krimit është gjinia. “Të qenit burrë dhe jo grua është pra faktori më parashikues në kryerjen e një vepre penale”. Në vendin e dytë është mosha, pastaj në vendin e tretë është niveli socioekonomik dhe së fundmi niveli i arsimit.

Rasti i rrallë i “brutalizimit”

Kombësia “në përgjithësi nuk shpjegon asnjë ndryshim shtesë në krim”, argumenton kriminologu dhe profesori i drejtësisë. Megjithatë, ai thekson se në disa raste të rralla, mund të jetë variabli i pestë shpjegues i një krimi, pas gjinisë, moshës, statusit socioekonomik dhe nivelit të arsimit. Kombësia mund ta shpjegojë këtë pjesë të vogël të krimit “të huaj” në rastin shumë specifik të migrimit nga një vend në luftë.

Shembulli i dhunshëm i dhënë nga një shtet në luftë ka një tendencë të lehtë për të “çfrenuar qytetarët, të cilët më pas bëhen edhe më të dhunshëm” për shkak të traumës që kanë pësuar. Një fenomen i njohur në kriminologji si “brutalizim” dhe i cili mund të gjenerohet po aq lehtë nga dhuna e hasur në “vendet pritëse” (dhuna policore, mbrojtja “muskulore” e kufijve, dënimi me vdekje dhe kulti i armëve në Shtetet e Bashkuara). Prandaj rëndësia e kujdesit të veçantë për refugjatët e luftës, siç bëhet, për shembull, nga Shërbimi Ambulator i Kryqit të Kuq Zviceran për Viktimat e Torturës dhe Luftës.

The post A janë 72% e burgjeve zvicerane mbushur me të huaj, siç pretendon Donald Trump? appeared first on Albinfo.