Plani i madh i kursimeve në Austri: Çfarë po shkurtohet dhe si mund t’ju ndikojë?

Qeveria e Austrisë ka zbuluar shkurtime të mëdha shpenzimesh dhe rritje taksash për të trajtuar deficitin e saj në rritje. Ja se si paketa e kursimeve mund të ndikojë në jetën e përditshme në të gjithë vendin.

Austria po shtrëngon buxhetin e saj kombëtar. Ministri i Financave Markus Marterbauer ka zbuluar një paketë kursimesh dyvjeçare të hartuar për të vënë nën kontroll deficitin e vendit, duke mbledhur 15 miliardë euro përmes një kombinimi shkurtimesh shpenzimesh dhe rritjesh taksash.

Shkurtimet janë të përhapura – nga programet klimatike deri te skemat e pensionit të parakohshëm – ndërsa disa fusha, duke përfshirë mbrojtjen dhe arsimin, janë kryesisht të mbrojtura. Ndikimi i plotë i paketës do të shpaloset gjatë dy viteve të ardhshme, por disa ndryshime do të ndihen që këtë verë.

Pse Austria po bën shkurtime tani?

Deficiti i Austrisë parashikohet të arrijë 4.5 përqind në vitin 2025 dhe 4.2 përqind në vitin 2026, shumë mbi limitin prej 3 përqind të BE-së. Paketa e kursimeve është pjesë e një përpjekjeje për ta ulur këtë shifër dhe përfundimisht për të dalë nga procedura e deficitit të tepërt të BE-së, nën të cilën Austria pritet të mbetet deri në vitin 2028, sipas ORF. Edhe me këto korrigjime, buxheti mbetet i sforcuar dhe qeveria i ka përshkruar vitet e ardhshme si financiarisht “të vështira”.

Tatimet dhe tarifat po rriten

Të ardhurat do të rriten përmes një sërë rritjesh të taksave dhe tarifave. Bonusi i klimës (Klimabonus) po hiqet tërësisht, duke kursyer 2 miliardë euro çdo vit. Taksat e duhanit, taksat e lojërave të fatit dhe tarifat administrative po rriten, duke përfshirë koston e pasaportave austriake, të cilat mund të rriten nga 75.90 euro në rreth 109 euro.

Dividendët më të lartë nga kompani të tilla si OMV, ÖBB dhe Asfinag do të futen gjithashtu në buxhet, raportoi Der Standard, transmeton albinfo.at.

Qeveria po anulon gjithashtu pjesën e tretë të uljes së taksës së progresionit të ftohtë, me vlerë 440 milionë euro nga viti 2026.

Financimi për klimën dhe lëvizshmërinë po shkurtohet

Programet mjedisore dhe të lidhura me transportin janë ndër më të goditurat. Më shumë se 550 milionë euro do të shkurtohen nga shpenzimet për klimën në vitin 2025, duke u rritur në 820 milionë euro në vitin 2026. Fondi i Klimës dhe Energjisë, i cili mbështet lëvizshmërinë elektrike, kërkimin e energjisë dhe infrastrukturën, do të humbasë mbi gjysmën e buxhetit të tij.

Subvencioni popullor për zëvendësimin e ngrohjes “Raus aus Öl & Gas” nuk do të pranojë më aplikime të reja nga viti 2025. Ndërsa subvencionet për makinat elektrike do të eliminohen, mbështetja e kufizuar do të mbetet për infrastrukturën publike të karikimit.

Klimaticket do të jetë ende i disponueshëm, por versioni falas për 18-vjeçarët po hiqet. Klimaticket standard do të rritet në çmim me rreth 200 euro në dy faza duke filluar nga gushti.

Disa projekte infrastrukturore të ÖBB do të vonohen dhe Ministria e Infrastrukturës është e ngarkuar të kontribuojë me gati 400 milionë euro në kursime gjatë dy viteve.

Pensionistët dhe punëtorët përballen me ndryshime

Dalja në pension e parakohshme me zbritje do të kufizohet, duke prekur veçanërisht njerëzit që filluan të punonin menjëherë pas shkollës.

Pensionistët do të paguajnë më shumë për sigurimin shëndetësor, me normën e kontributit që rritet nga 5.1 në 6 përqind. Kjo i shton rreth 11 euro në muaj një pensioni bruto prej 2,000 eurosh.

Tarifa vjetore e Kartës Elektronike do të rritet gjithashtu nga 13.80 euro në 25 euro. Qeveria tashmë ka hequr lejen arsimore dhe një iniciativë e re synon të mbajë më shumë punëtorë të moshuar në punësim. Së bashku, këto masa pritet të kursejnë 1.4 miliardë euro në vitin 2026.

Ndihmat familjare dhe ndihma e huaj gjithashtu ndikuan.

Ministria për Çështjet e Familjes do të kursejë 45 milionë euro në vitin 2025 dhe 53 milionë euro në vitin 2026 duke i dhënë fund indeksimit të përfitimeve familjare nga viti 2026 dhe duke zvogëluar mbështetjen për ukrainasit që jetojnë në Austri.

Duke filluar nga nëntori i vitit 2025, pagesat e përfitimeve familjare për përfituesit ukrainas do të ulen, të kompensuara nga një subvencion mujor prej 3 milionë eurosh.

Ministria e Jashtme po kontribuon gjithashtu në shkurtime, duke zvogëluar buxhetet e bashkëpunimit për zhvillim dhe ndihmës për fatkeqësitë. Financimi për Agjencinë Austriake të Zhvillimit dhe Fondin e Fatkeqësive të Huaja do të bjerë nga 219 milionë euro në 149 milionë euro deri në vitin 2026.

Shpenzimet për arsimin po rriten — por jo pa shkurtime

Pavarësisht masave shtrënguese, buxheti i arsimit do të rritet me 407 milionë euro në vitin 2025 dhe 551 milionë euro në vitin 2026.

Pjesa më e madhe e kësaj rritjeje është për shkak të kostove të pagave dhe numrit në rritje të studentëve.

Janë planifikuar gati 900 pozicione të reja mësimdhënieje, duke përfshirë role të përqendruara në mbështetjen e gjuhës gjermane. Megjithatë, ministria duhet të kursejë rreth 80 milionë euro përmes reduktimeve në administratë dhe programeve të tilla si mësimdhënia në grup.

Ushtria dhe universitetet janë të mbrojtura

Forcat e Armatosura Austriake do të marrin një rritje financimi si pjesë e “Planit të Rindërtimit 2032+” të qeverisë. Buxheti i mbrojtjes i vitit 2025 do të rritet me 349 milionë euro, i ndjekur nga një rritje e mëtejshme prej 370 milionë eurosh në vitin 2026. Megjithatë, shpenzimet administrative do të shkurtohen.

Universitetet dhe universitetet e shkencave të aplikuara do të vazhdojnë të marrin 16 miliardë eurot e plota të dakordësuara në kontratat e tyre të performancës deri në vitin 2027.

Çfarë vjen më pas?

Buxheti do të debatohet në Këshillin Kombëtar midis 16 dhe 18 qershorit dhe pritet të hyjë në fuqi më 1 korrik.

Ajo që mbetet e paqartë është se si do të kontribuojnë shtetet federale të Austrisë. Qeveria dëshiron që shtetet ta përgjysmojnë borxhin e tyre të ri deri në vitin 2027, por planet e kursimit në nivel shtetëror nuk janë zbuluar ende.

The post Plani i madh i kursimeve në Austri: Çfarë po shkurtohet dhe si mund t’ju ndikojë? appeared first on Albinfo.