SHIFRAT/ Sa para kanë grumbulluar miliarderët në 10 vitet e fundit?

Një raport i Oxfam tregoi një rritje astronomike të pasurisë së 1% të më të pasurve gjatë dekadës së fundit. Dhe në tërësi, kjo shumë vlerësohet se do të mjaftonte për t’i dhënë fund varfërisë globale më shumë se 20 herë, megjithëse raporti gjeti një mungesë alarmante fondesh për projekte për të trajtuar pabarazinë.

Nga njëra anë, gati gjysma e popullsisë së botës – mbi 3.7 miliardë njerëz – jetojnë në varfëri. Nga ana tjetër, 3,000 miliarderët e botës fituan 6.5 trilionë dollarë (5.5 trilionë euro) gjatë dhjetë viteve të fundit, ekuivalenti i 14.6% të PBB-së globale, shkruajnë mediat e huaja.

Kjo është sipas një raporti të ri nga konfederata britanike e OJQ-ve Oxfam. Grupi shtoi se që nga viti 2015, 1% e më të pasurve të botës e rritën pasurinë e tyre me më shumë se 33.9 trilionë dollarë (29 trilionë euro) në terma realë. Kjo shumë mund të bënte shumë mirë në botë, dhe sipas Oxfam, është e mjaftueshme për t’i dhënë fund varfërisë globale 22 herë.

Parashikimi bazohet në të dhënat e Bankës Botërore nga viti 2021, të cilat tregojnë se njerëzit që jetojnë në varfëri kanë nevojë për mesatarisht 8.30 dollarë shtesë në ditë për të përballuar nevojat e tyre themelore.

Madje, siç thuhet më tej, kjo do të mjaftonte jo vetëm për t’i dhënë fund varfërisë, por edhe për të përmbushur të gjitha Objektivat e tjera të Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDG) të Kombeve të Bashkuara, duke përfshirë mbrojtjen e planetit, shuma e kërkuar do të arrinte në 4 trilionë dollarë në vit.

“Ekzistojnë triliona dollarë për të përmbushur objektivat globale, por ato janë të mbyllura në llogaritë private të ultra të pasurve”, tha në raport Amitabh Behar, Drejtor Ekzekutiv i Oxfam International.

Ndërsa pasuria private po rritet, qeveritë po shkurtojnë ndihmën

Sipas raportit, qeveritë e pasura kanë bërë shkurtimet më të mëdha të ndihmës së huaj që nga fillimi i regjistrimeve në vitin 1960.

“Vetëm vendet e G7, të cilat përbëjnë rreth tre të katërtat e të gjithë ndihmës zyrtare, po e shkurtojnë ndihmën me 28% për vitin 2026 krahasuar me vitin 2024”, tha grupi.

Raporti vuri në dukje gjithashtu se 60% e vendeve me të ardhura të ulëta, ku një ndihmë e tillë është më e nevojshme, janë në prag të një krize borxhi.

Vendet me të ardhura të ulëta shpesh konsiderohen “të rrezikshme” dhe për këtë arsye paguajnë shumë më tepër për të financuar borxhin nga tregu për shkak të normave të larta të interesit, duke lënë më pak fonde për kujdesin shëndetësor ose arsimin.

Oxfam vuri në dukje në raportin e saj se financimi i zhvillimit nuk duhet të mbështetet në investime private, dhe në vend të kësaj grupi rekomandoi një qasje “publiku i pari”.

Oxfam sugjeroi që qeveritë duhet të investojnë në zhvillimin e udhëhequr nga shteti për të siguruar “shërbime universale të kujdesit shëndetësor, arsimit dhe kujdesit me cilësi të lartë, dhe të eksplorojnë mallra të ofruara publikisht në sektorë nga energjia te transporti”.

Megjithatë, qeveritë perëndimore po përballen me borxh që shpesh është i barabartë ose më i madh se prodhimi i tyre ekonomik vjetor, duke ushtruar presion mbi qeveritë.

Pasuria publike nuk po rritet aq shpejt sa pasuria private

Midis viteve 1995 dhe 2023, pasuria private globale u rrit tetë herë më shumë se pasuria publike, e cila u rrit me vetëm 44 trilionë dollarë (38 trilionë euro).

Pasuria private u rrit me një shifër marramendëse prej 342 trilionë dollarësh (292 trilionë euro) në këtë periudhë.

Për krahasim, PBB-ja vjetore globale është afërsisht 100 trilionë dollarë (85 trilionë euro).

Oxfam sugjeroi që qeveritë duhet të rishqyrtojnë taksimin e ultra të pasurve, duke thënë se miliarderët paguajnë norma efektive tatimore afër 0.3% të pasurisë së tyre.

Oxfam International dhe Greenpeace së bashku porositën një anketë që shqyrtonte se çfarë mendojnë njerëzit për taksimin e të pasurve në 13 vende, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Francën, Gjermaninë dhe Italinë.

“Rezultatet e një ankete të re globale tregojnë se 9 nga 10 njerëz mbështesin pagesën për shërbimet publike dhe veprimet klimatike përmes taksimit të super të pasurve”, tha studimi, duke shtuar se ekziston një nevojë alarmante për financim në objektivat zhvillimore të OKB-së.

“Vetëm 16% e objektivave për Objektivat Globale janë në rrugën e duhur për vitin 2030”, përfundoi ai.