Trump dëshiron të përgjysmojë buxhetin e NASA-s, Japonia: Do të investojmë

Japonia është gati të mbështesë misionet hënore amerikane me buxhet të ulët, ka njoftuar kreu i agjencisë japoneze hapësinore JAXA, pasi qeveria amerikane propozoi shkurtimin e buxhetit të NASA-s me gjashtë miliardë dollarë, gjë që mund të ndikojë në mbijetesën e programit Artemis, i cili synonte të kthente njerëzit në Hënë.

Bëhet e ditur se programi amerikan Artemis, i nisur gjatë mandatit të parë të presidentit Donald Trump dhe nga partnerë përfshirë Japoninë, Agjencinë Evropiane të Hapësirës (ESA) dhe Kanadanë, është rritur në një projekt shumë miliardë dollarësh me qëllimin e kthimit të astronautëve në Hënë për herë të parë që nga viti 1972.

“Nëse SHBA po shqyrton një alternativë më të mirë për sa i përket buxhetit ose ekonomisë, ne duhet t’i përgjigjemi asaj”, tha presidenti i Agjencisë Japoneze të Eksplorimit të Hapësirës Ajrore (JAXA), Hiroshi Yamakawa. Trump prezantoi propozimin e tij buxhetor për NASA-n në fillim të majit.

Pothuajse do të përgjysmonte buxhetin e agjencisë dhe do të ridrejtonte programet kërkimore në eksplorimin e Marsit me raketa dhe anije kozmike “më ekonomike”.

Japonia nënshkroi një marrëveshje me NASA-n vitin e kaluar që do të përfshijë dy astronautë japonezë dhe një rover në misionet e ardhshme në sipërfaqen hënore.

Dhe ndërsa Trump dhe kryeministri japonez Shigeru Ishiba konfirmuan një partneritet në misionet Artemis në shkurt, propozimi i buxhetit sugjeron që NASA mund të mbyllë Gateway, stacionin ndërkombëtar të planifikuar hapësinor që do të vendosej pranë Hënës në misionin e katërt Artemis.

NASA tha se komponentët e Gateway, të cilët tashmë janë prodhuar, mund të ripërdoren për misione të tjera dhe se “partnerët ndërkombëtarë do të ftohen t’i bashkohen kësaj përpjekjeje të rinovuar”.

Raportohet se JAXA, së bashku me ESA, ndërtuan modulin e akomodimit të njerëzve në Gateway dhe synuan ta përdorin atë për anijen e ngarkesave HTV-X për të rifurnizuar stacionin.

Ndryshe, drejtori i Përgjithshëm i ESA-s, Josef Aschbacher tha javën e kaluar se “ka ende disa pyetje në lidhje me pasojat” e propozimit të buxhetit të Trumpit dhe se ESA po zhvillon takime pasuese me agjencinë hapësinore amerikane.

Yamakawa nuk pranoi të vlerësonte propozimin e buxhetit të NASA-s dhe tha se do të punonte me qeverinë japoneze për të kërkuar dialog me homologun e saj amerikan për të vazhduar forcimin e bashkëpunimit të dobishëm reciprokisht në hapësirë.