Teksti i plotë i fjalimit të fundit publik të Papa Françeskut, të dielën e Pashkës

Papa Françesku, i cili u shuan këtë të premte, më 21 prill 2025, në moshën 88-vjeçare, bëri daljen e tij të fundit publike të dielën e Pashkëve në sheshin e Shën Pjetrit të Vatikanit.

Pasi uroi besimtarët e mbledhur prej më shumë se 20,000 vetash për Pashkët, ai tregoi se në pamundësi për ta lexuar vetë, për shkak të shëndetit, Kryepeshkopi Diego Ravelli, mjeshtër i ceremonive liturgjike, do të lexonte një mesazh që kishte shkruar.

Më poishtë është teksti i plotë i fjalimit të tij të fundit publik, të publikuar nga Vatikani:

“Krishti u ringjall, aleluja!

Të dashur vëllezër dhe motra, Gëzuar Pashkët!

Më në fund sot në Kishë dëgjohet edhe një herë këndimi i alelujës, duke kaluar nga goja në gojë, nga zemra në zemër dhe kjo i bën njerëzit e Zotit në mbarë botën të derdhin lot gëzimi.

Nga varri bosh në Jerusalem, dëgjojmë një lajm të mirë të papritur: Jezusi, i cili u kryqëzua, ‘nuk është këtu, ai u ringjall’ (Lk 24:5). Jezusi nuk është në varr, ai është gjallë!

Dashuria ka triumfuar mbi urrejtjen, drita mbi errësirën dhe e vërteta mbi gënjeshtrën. Falja ka triumfuar mbi hakmarrjen. E keqja nuk është zhdukur nga historia; do të mbetet deri në fund, por nuk ka më epërsi; nuk ka më fuqi mbi ata që pranojnë hirin e kësaj dite.

Motra dhe vëllezër, veçanërisht ata prej jush që përjetoni dhimbje dhe pikëllim, klithma juaj e heshtur është dëgjuar dhe lotët tuaj janë numëruar; asnjë prej tyre nuk ka humbur!

Në mundimin dhe vdekjen e Jezusit, Zoti ka marrë mbi vete të gjitha të këqijat në këtë botë dhe në mëshirën e tij të pafundme e ka mundur atë. Ai ka çrrënjosur krenarinë djallëzore që helmon zemrën e njeriut dhe shkakton dhunë e korrupsion në çdo anë. Qengji i Zotit është fitimtar! Prandaj, sot, ne mund të thërrasim me gëzim: ‘Krishti, shpresa ime, u ringjall!’ (Sekuenca e Pashkëve).

Ringjallja e Jezusit është me të vërtetë baza e shpresës sonë. Sepse në dritën e kësaj ngjarjeje, shpresa nuk është më një iluzion. Falë Krishtit – të kryqëzuar dhe të ringjallur prej së vdekurish – shpresa nuk zhgënjen! Spes nonconfundit! (krh. Rom 5:5). Ajo shpresë nuk është një evazion, por një sfidë; nuk mashtron, por na fuqizon.

Të gjithë ata që shpresojnë te Perëndia i vendosin duart e tyre të dobëta në dorën e tij të fortë dhe të fuqishme; ata e lanë veten të ngrihen dhe të nisen në një udhëtim. Së bashku me Jezusin e ringjallur, ata bëhen pelegrinët e shpresës, dëshmitarë të fitores së dashurisë dhe të fuqisë së çarmatosur të Jetës.

Krishti u ringjall! Këto fjalë kapin gjithë kuptimin e ekzistencës sonë, sepse ne nuk jemi krijuar për vdekjen, por për jetën. Pashka është festa e jetës! Zoti na krijoi për jetë dhe do që familja njerëzore të ngrihet sërish! Në sytë e tij çdo jetë është e çmuar! Jeta e një fëmije në barkun e nënës, si dhe jeta e të moshuarve dhe të sëmurëve, të cilët në gjithnjë e më shumë vende shikohen si njerëz që duhen flakur.

Çfarë etje e madhe për vdekje, për vrasje, ne jemi dëshmitarë çdo ditë në konfliktet e shumta që shpërthejnë në pjesë të ndryshme të botës sonë! Sa dhunë shohim, shpesh edhe brenda familjeve, të drejtuar ndaj grave dhe fëmijëve! Sa përbuzje ngjallet nganjëherë ndaj të pambrojturve, të margjinalizuarve dhe migrantëve!

Në këtë ditë, do të dëshiroja që të gjithë ne të shpresojmë përsëri dhe të ringjallim besimin tek të tjerët, përfshirë ata që janë të ndryshëm nga ne, ose që vijnë nga vende të largëta, duke sjellë zakone, mënyra jetese dhe ide të panjohura! Sepse të gjithë ne jemi fëmijë të Perëndisë!

Unë do të doja që ne të ripërtërijmë shpresën tonë se paqja është e mundur! Nga Varri i Shenjtë, Kisha e Ngjalljes, ku këtë vit Pashkët festohen nga katolikët dhe ortodoksë në të njëjtën ditë, drita e paqes rrezatoftë në Tokën e Shenjtë dhe në mbarë botën

Shpreh afërsinë time me vuajtjet e të krishterëve në Palestinë dhe Izrael, si dhe me të gjithë popullin izraelit dhe popullin palestinez. Klima në rritje e antisemitizmit në mbarë botën është shqetësuese. Megjithatë, në të njëjtën kohë, mendoj për popullin e Gazës dhe komunitetin e saj të krishterë në veçanti, ku konflikti i tmerrshëm vazhdon të shkaktojë vdekje dhe shkatërrim dhe të krijojë një situatë dramatike dhe të mjerueshme humanitare.

U bëj thirrje palëve ndërluftuese: shpallin armëpushim, lironi pengjet dhe vini në ndihmë një populli të uritur që aspiron një të ardhme paqeje!

Le të lutemi për komunitetet e krishtera në Liban dhe në Siri, duke përjetuar aktualisht një tranzicion delikat në historinë e tij. Ata aspirojnë për stabilitet dhe pjesëmarrje në jetën e kombeve të tyre përkatëse. I bëj thirrje të gjithë Kishës që t’i mbajë të krishterët e Lindjes së Mesme të dashur në mendimet dhe lutjet e saj.

Unë gjithashtu mendoj në veçanti për popullin e Jemenit, i cili po përjeton një nga krizat humanitare më serioze dhe më të zgjatura në botë për shkak të luftës dhe i ftoj të gjithë të gjejnë zgjidhje përmes një dialogu konstruktiv.

Krishti i ringjallur i dhuroftë Ukrainës, të shkatërruar nga lufta, dhuratën e tij të Pashkëve të paqes dhe inkurajoftë të gjitha palët e përfshira që të ndjekin përpjekjet që synojnë arritjen e një paqeje të drejtë dhe të qëndrueshme.

Në këtë ditë festive, le të kujtojmë Kaukazin e Jugut dhe të lutemi që së shpejti të nënshkruhet dhe zbatohet një marrëveshje përfundimtare e paqes midis Armenisë dhe Azerbajxhanit, e cila do të çojë në pajtimin e shumëpritur në rajon.

Le të frymëzojë drita e Pashkëve përpjekjet për të promovuar harmoninë në Ballkanin Perëndimor dhe për të mbështetur liderët politikë në përpjekjet e tyre për të zbutur tensionet dhe krizat dhe, së bashku me vendet e tyre partnere në rajon, për të refuzuar veprimet e rrezikshme dhe destabilizuese.

Krishti i ringjallur, shpresa jonë, u dhuroftë paqe dhe ngushëllim popujve afrikanë që janë viktima të dhunës dhe konfliktit, veçanërisht në Republikën Demokratike të Kongos, në Sudan dhe në Sudanin e Jugut. Mbatë ai/ata që vuajnë nga tensionet në Sahel, Bririn e Afrikës dhe rajonin e Liqeneve të Mëdha, si dhe ata të krishterë që në shumë vende nuk janë në gjendje të shpallin lirisht besimin e tyre.

Nuk mund të ketë paqe pa lirinë e fesë, lirinë e mendimit, lirinë e shprehjes dhe respektimin e pikëpamjeve të të tjerëve.

As paqja nuk është e mundur pa çarmatim të vërtetë! Kërkesa që çdo popull të sigurojë mbrojtjen e tij nuk duhet të kthehet në një garë riarmatimi.

Drita e Pashkëve na shtyn të thyejmë barrierat që krijojnë ndarje dhe janë të mbushura me pasoja të rënda politike dhe ekonomike. Na shtyn të kujdesemi për njëri-tjetrin, të rrisim solidaritetin tonë të ndërsjellë dhe të punojmë për zhvillimin e plotë të çdo personi njerëzor.

Gjatë kësaj kohe, le të mos mungojmë të ndihmojmë popullin e Mianmarit, të rrënuar nga konfliktet e gjata të armatosura, të cilët me guxim dhe durim po përballen me pasojat e tërmetit shkatërrues në Sagaing, i cili shkaktoi vdekjen e mijërave dhe vuajtje të mëdha për shumë të mbijetuar, përfshirë jetimët dhe të moshuarit. Ne lutemi për viktimat dhe të dashurit e tyre dhe falënderojmë nga zemra të gjithë vullnetarët bujarë që kryejnë operacionet e ndihmës.

Shpallja e armëpushimit nga aktorë të ndryshëm në vend është një shenjë shprese për të gjithë Mianmarin

U bëj thirrje të gjithë atyre që janë në pozitat e përgjegjësisë politike në botën tonë që të mos i nënshtrohen logjikës së frikës që çon vetëm në izolim nga të tjerët, por përkundrazi të përdorin burimet në dispozicion për të ndihmuar nevojtarët, për të luftuar urinë dhe për të inkurajuar iniciativat që nxisin zhvillimin. Këto janë ‘armët’ e paqes: armët që ndërtojnë të ardhmen, në vend që të mbjellin farën e vdekjes!

Parimi i humanizmit le të mos jetë kurrë vulë e veprimeve tona të përditshme. Përballë mizorisë së konflikteve që përfshijnë civilë të pambrojtur dhe sulmojnë shkollat, spitalet dhe punonjësit humanitarë, nuk mund t’i lejojmë vetes të harrojmë se nuk goditen objektivat, por personat, secili me një shpirt dhe dinjitet njerëzor.

Në këtë vit jubilar, Pashkët qoftë edhe një rast i përshtatshëm për çlirimin e të burgosurve të luftës dhe të të burgosurve politikë!

Të dashur vëllezër dhe motra,

Në Misterin e Pashkëve të Zotit, vdekja dhe jeta u ndeshën në një luftë të jashtëzakonshme, por Zoti tani jeton përgjithmonë (krh. Sekuenca e Pashkëve). Ai na mbush me sigurinë se edhe ne jemi thirrur të marrim pjesë në jetën që nuk ka fund, kur përplasja e armëve dhe gjëmimi i vdekjes nuk do të dëgjohet më. Le t’ia besojmë veten atij, sepse vetëm ai mund t’i bëjë të gjitha gjërat të reja (krh. Zbul. 21:5)!

Gëzuar Pashkët të gjithëve!”/abcnews.al