Zgjedhjet lokale 2025: Fituesi është i pritshëm, historike janë vetëm “heshtja” dhe fletët e votimit të pavlefshme

Fitorja e VMRO DPMNE-së dhe e koalicionit VLEN është e padiskutueshme, por zgjedhjet lokale të këtij viti janë disi unike, ose siç do të shprehej kryeministri dhe lideri i VMRO DPMNE-së Hristijan Mickoski, “historike”, por më shumë për shkak të pjesëmarrjes më të ulët të regjistruar ndonjëherë dhe numrit të madh të fletëve të pavlefshme. Duartrokitjet për zgjedhjet nuk e mbuluan heshtjen e atyre që në numër të madh nuk dolën të votojnë, as nuk e shuan shijen e hidhur të fletëve të pavlefshme. Mesazhi është i qartë – as pushteti nuk e meriton votën e tyre, as opozita e përçarë dhe e ndarë në grupe të ndryshme lokale, qytetare e “superqytetare”, shkruan Vërtetmatësi.  

Ngadalë po zbehet atmosfera nga zgjedhjet lokale ku VMRO-DPMNE-ja arriti fitoren në 55 komuna, duke përfshirë edhe Qytetin e Shkupit. LSDM-ja fitoi kryetarë në 6 komuna, ndërsa BDI-ja, e cila në këto zgjedhje lokale garoi në koalicion me parti të tjera më të vogla nën emrin “Aleanca Kombëtare për Integrim”, ka kryetarë vetëm në 4 komuna më të vogla, ndërsa VLEN-i me 9 kryetarë merr primatin në bllokun shqiptar. ZNAM fitoi vetëm në Kumanovë – dhe me vështirësi, ndërsa Levica nuk ka asnjë kryetar komune, por mbështetja prej mbi 61 mijë votash që mori Amar Mecinoviç në Shkup iu dha atyre të drejtën të shpallin veten parti kryesore opozitare.

Fitorja e VMRO-DPMNE-së dhe e VLEN-it është e padiskutueshme, por zgjedhjet lokale të këtij viti janë disi unike, dhe, në stilin e kryeministrit dhe liderit të VMRO-DPMNE-së Hristijan Mickoski, “historike”, por kryesisht për shkak të pjesëmarrjes më të ulët të regjistruar ndonjëherë – në raundin e dytë të votimit pjesëmarrja ishte 40,86 përqind, ndërsa në Shkup 35,33 përqind. Një moment interesant janë edhe fletët e pavlefshme: afërsisht 54 mijë në raundin e parë dhe gati 20 mijë në raundin e dytë, dhe vetëm në Qytetin e Shkupit mbi 10 mijë. Një mesazh i qartë për të gjithë pjesëmarrësit në zgjedhje!

Çfarë tregojnë numrat?

Nga partia qeverisëse theksojnë se kanë një fitore historike në zgjedhje:

VMRO-DPMNE arriti një fitore historike në këto zgjedhje lokale, duke fituar 54 komuna plus qytetin e Shkupit. Koalicioni qeverisës tregoi se është i qëndrueshëm dhe legjitim, duke siguruar gjithsej 66 komuna nga 81, gjë që përfaqëson besimin e qytetarëve për një fillim të ri dhe ndryshime të vërteta.

Në këtë stil është edhe njoftimi i tyre partiak i sotëm. Por pak rreth “fitores historike” të VMRO-DPMNE-së.

Nëse shikohen rezultatet e zgjedhjeve lokale të mëparshme, vihet re se partia qeverisëse përsëriti suksesin e zgjedhjeve lokale të vitit 2009 dhe 2013, kur fitoi 56 kryetarë komunash (një më shumë se 55 aktualisht) dhe gjithashtu mori kryetarin e qytetit kryesor, ku Koce Trajanovski qëndroi në krye për dy mandate nga 2009 deri në 2017.

Në zgjedhjet lokale të vitit 2017, nga ana tjetër, LSDM kishte 57 kryetarë komunash, fitoi në 56 komuna dhe në Shkup, kur në funksionin e kryetarit të qytetit erdhi Petre Shilegov. 

Heshtja e “të padukshmëve” që mbetën në shtëpi

Historike në këto zgjedhje lokale është (mos)dalja, përqindja e atyre që vendosën të mos dalin fare për të votuar, të cilët janë më të shumtë se ata që dolën për të votuar. Në të dy raundet e zgjedhjeve, pjesëmarrja ishte nën 50 përqind.

Në raundin e parë të zgjedhjeve për kryetarë komunash, i mbajtur më 19 tetor, sipas KSHZ-së, pjesëmarrja ishte 48,30 përqind. Nga 885.085 votues, 53.724 fletë votime ishin të pavlefshme, që është rreth 6,1 përqind. Për zgjedhjen e kryetarit të Qytetit të Shkupit në raundin e parë, pjesëmarrja ishte 49,04 përqind, dhe nga 232.581 votues u regjistruan 12.359 fletë votime të pavlefshme.

Në raundin e dytë të zgjedhjeve lokale, të mbajtur më 2 nëntor në 33 komuna, nga gjithsej 345.589 persona që dolën për të votuar për kryetarë komunash u regjistruan 19.285 fletë votimesh të pavlefshme, që përbën rreth 5,6 përqind të të gjitha fletëve të përdorura. Në Qytetin e Shkupit, nga 167.575 votues, 10.528 fletë votimesh ishin të pavlefshme, që përbën 6,3 përqind të numrit total. Kjo do të thotë se gati çdo gjashtëmbëdhjetë fletë në Shkup ishte e pavlefshme. Pjesëmarrja në Shkup në raundin e dytë ishte vetëm 35,33 përqind, ndërsa në nivel kombëtar 47,17 përqind.

Për krahasim, pjesëmarrja më e madhe në zgjedhjet për kryetarë komunash u regjistrua në raundin e parë të zgjedhjeve lokale të vitit 2013 – 67 përqind, pas të cilës pjesëmarrja ka shënuar rënie të vazhdueshme: 60 përqind në zgjedhjet lokale të vitit 2017 dhe 50,57 përqind në zgjedhjet lokale të vitit 2021.

Nga të dhënat zyrtare të publikuara në faqen e internetit të KSHZ-së mund të vihet re se fletët e pavlefshme në disa komuna mund të kishin ndryshuar rezultatin përfundimtar, si për shembull në Karposh ku diferenca ishte 1.134 vota, ndërsa fletë votimesh të pavlefshme kishte 2.834, në Probishtip – diferenca ishte 29, ndërsa fletë votimesh të pavlefshme 502, ose në Krushevë – diferenca ishte vetëm 19 vota, ndërsa fletë votimesh të pavlefshme 174.

Pjesëmarrja e ulët e qytetarëve në zgjedhjet lokale është arsyeja direkte që Orce Gjorgjievski u zgjodh kryetar i Shkupit me vetëm 95.572 vota, nga mbi 470.000 votues të regjistruar, ose 20 përqind e tyre. Kundërshtari i tij, Mecinoviç, mori 61.475 vota, dhe të dy së bashku në raundin e dytë kishin mbi 157.000 vota, pak më shumë se sa Petre Shilegov mori në vitin 2017, kur u bë kryetar i Qytetit të Shkupit që në raundin e parë. Shilegov atëherë mori mbështetje nga 141.164 votues, ndërsa kundërkandidati i tij nga VMRO-DPMNE-ja, Koce Trajanovski, pati 101.472 vota. Kjo është gati 100.000 vota më shumë për këta dy kandidatë në zgjedhjet e vitit 2017, krahasuar me zgjedhjet e këtij viti, duke reflektuar apatininë që mbizotëron te votuesit. Më shumë për këtë mund të lexoni në analizën e Meta-s.

Kryeministri Mickoski, që pas shpalljes së fitore të madhe të partisë së tij, e cila u festua para selisë së VMRO-DPMNE-së me fakuj të ndezur, këngë dhe muzikë, deklaroi se kanë dëgjuar heshtjen e atyre që janë të zhgënjyer dhe nuk dolën të votojnë:

Edhe këto zgjedhje janë një mesazh për ne, që të mos humbasim mendjen nga fitorja, por të veprojmë me përgjegjësinë që na dhanë qytetarët dhe ta justifikojmë atë. Të ndryshojmë dhe të përmirësohemi. E di që kishte njerëz që këtë herë nuk dolën për të votuar, e di që disa nuk votuan për ne. Dhe kjo është në rregull. Kjo është pjesë e demokracisë. Por dua sinqerisht t’u them: edhe vota tuaj, edhe heshtjen tuaj – e dëgjuam. Sepse kjo fitore nuk është vetëm fitore e atyre që votuan për ne, por edhe një obligim ndaj të gjithëve ju që ende prisni të shihni një ndryshim të madh. Nuk do t’ju bindim me fjalë- do t’ju bindim me vepra.

Deklarata e Mickoskit u prit me duartrokitje dhe eufori. Megjithatë, duartrokitjet për zgjedhjet nuk e mbuluan heshtjen e atyre që në numër të madh nuk dolën për të votuar, as nuk e shuan shijen e hidhur të fletëve të pavlefshme.

Mesazhi është i qartë – as pushteti nuk e meriton votën e tyre, as opozita e përçarë dhe e ndarë në grupe të ndryshme lokale, qytetare e “superqytetare”.