Patatet të shëndoshin? Si t’i gatuani për të përfituar sa më shumë

Gazeta Si – Për vite me radhë, patatet janë akuzuar se shtojnë në peshë konsumatorët, për shkak të përmbajtjes së tyre të karbohidrateve dhe indeksit të lartë glicemik, veçanërisht kur skuqen ose konsumohen me tepri.

Megjithatë, miti se patatet janë “armiku i figurës suaj” është i gabuar: ky zhardhok është në fakt një ushqim me virtyte të habitshme.

Reputacioni i tyre i dyshimtë është i pajustifikuar: “Problemi nuk është vetë patatja, por mënyra se si e gatuajmë, sa e konsumojmë dhe me çfarë e shoqërojmë”, shpjegon Michele Traversa, biologë-nutricioniste dhe Këshilltare & Trajnere e Jetëgjatësisë për Metodën Ongaro, e cila  inkurajon të shohim përtej paragjykimeve dhe ta rishqyrtojmë këtë zhardhok nga perspektiva e një diete të vetëdijshme dhe të ekuilibruar.

“Metoda Ongaro nuk i demonizon ushqimet, por përkundrazi punon në ndërgjegjësim: edhe një ushqim i thjeshtë si patatet mund të jetë pjesë e një diete të shëndetshme, nëse zgjidhet dhe përgatitet siç duhet”.

Një burim i fuqishëm lëndësh ushqyese

Larg të qenit një ushqim “i zbrazët”, patatet kanë një vlerë të jashtëzakonshme ushqyese. “Ato janë një burim natyror i karbohidrateve komplekse”, shpjegon Traversa, “por ato gjithashtu ofrojnë vitaminë C, kalium, fibra dhe, në rastin e varieteteve me ngjyra, antioksidantë”.

Fuqia e tyre e lartë e ngopjes ndihmon në kontrollin e oreksit, ndërsa kaliumi kontribuon në ekuilibrin e ujit. Gjithashtu interesante është efekti i niseshtesë rezistente, e cila formohet kur patatet gatuhen dhe më pas ftohen: një substancë e dobishme për zorrët dhe nivelet e sheqerit në gjak.

Metoda e gatimit bën diferencë

Nga zierja në tiganisje, mënyra se si i gatuani patatet ndryshon rrënjësisht vlerën e tyre ushqyese.

“Të ziera ose të ziera në avull, ato i ruajnë vetitë e tyre më mirë, veçanërisht nëse gatuhen me lëkurën e tyre. Patatet e pjekura janë ende një mundësi e shkëlqyer, për sa kohë që nuk e teproni me vajin ose kripën. Patatet e skuqura, megjithatë, duhet të kufizohen, sepse ato rrisin ndjeshëm marrjen e kalorive dhe zvogëlojnë cilësinë e tyre ushqyese”.

Një truk i vogël i zgjuar? “Gatuajini, ftohini dhe më pas hajini si sallatë patateje: përmirëson përgjigjen glicemike dhe rrit sasinë e niseshtesë rezistente. Është një strategji e thjeshtë që ne shpesh e përdorim në ‘Metodën Ongaro’ për t’i bërë niseshtetë ‘më të zgjuara’”.

Një aleat edhe për humorin tuaj

Jo të gjithë e dinë që patatet gjithashtu mund të përmirësojnë humorin tuaj. “Ato përmbajnë triptofan, një aminoacid që është një pararendës i serotoninës, hormonit të lumturisë. Ato janë gjithashtu të pasura me vitaminë B6, thelbësore për sintezën e neurotransmetuesve dhe karbohidrate komplekse që nxisin thithjen e triptofanit në tru”. Përfshirja e tyre në darkën tuaj, shton Traversa, “mund t’ju ndihmojë të relaksoheni dhe të flini”.

Të kuqe, vjollcë, të verdhë apo të bardhë?

Shumëllojshmëria është çelësi për të përfituar sa më shumë nga patatet. “Patatet shumëngjyrëshe, veçanërisht të kuqet dhe vjollcat, janë më të pasura me antioksidantë si antocianinat, të cilat mbrojnë nga stresi oksidativ dhe plakja qelizore. Patatet me tul të verdhë, të cilat janë më të forta, janë perfekte për t’u pjekur në furrë ose për t’u zier në avull, ndërsa patatet e bardha kanë tendencë të lëshojnë më shumë niseshte dhe kanë një indeks glicemik pak më të lartë”. Rregulli i artë? “Alternoni dhe ndryshoni ato: është gjithmonë zgjedhja më e mirë”.

Një ushqim për të gjitha moshat

Nga sportistët te fëmijët, patatet mund të jenë pjesë e menusë ditore të të gjithëve, me masat paraprake të duhura.

“Për atletët, ato janë një burim i shkëlqyer energjie para stërvitjes, veçanërisht kur zihen ose piqen. Të moshuarit i gjejnë të lehta për t’u përtypur dhe tretur dhe përfitojnë nga përmbajtja e tyre e kaliumit dhe vitaminës C.  Fëmijët i shijojnë ato, janë ushqyese dhe mund të ofrohen në versione më të shëndetshme sesa patatet e skuqura të përgatitura komercialisht”.

Sa i përket atyre që duhet të monitorojnë sheqerin në gjak, Traversa rekomandon “të preferoni patatet e ftohta, në porcione të moderuara, dhe të shoqëruara me fibra dhe proteina për të kufizuar rritjet e glicemisë”.

Prandaj, në vend që t’i eliminojmë, është e rëndësishme t’i kuptojmë. “Ne duhet të mësojmë se si t’i përdorim më mirë, siç mësojmë në ‘Metodën Ongaro’: më shumë njohuri, më pak kufizime të panevojshme”, përfundon Traversa.

Përshtati: Gazeta “Si”

The post Patatet të shëndoshin? Si t’i gatuani për të përfituar sa më shumë appeared first on Gazeta Si.