A ka dalë martesa nga moda?

Gazeta Si – Pothuajse 4 vite më parë, i fejuari im më la dhe nuk u takuam më kurrë. Nëse them se kjo ndarje shembi botën time, do të ishte pak; shkatërroi jo vetëm jetën time të përditshme por të gjithë këndvështrimin tim mbi marrëdhëniet.

Mua më ka pëlqyer gjithmonë  ideja e martesës. Kur u fejova në moshën 30-vjeçare, u ndjeva e sigurtë. Ne bëmë disa betime dhe betimet mbahen, apo jo?

Sa budallaqe! Në fakt, po rritet numri i njerëzve që e shohin martesën si diçka nga e cila duhet të dalësh, nëse je ende në të. Martesa është një opsion që të rinjtë po e shmangin. Po rritet mosha e njerëzve që vendosin të martohen dhe është rritur numri i 40-vjeçarëve që nuk kanë qenë asnjëherë të martuar. Pra të rinjtë po e shtyjnë martesën, ose nuk po martohen fare.

Më në fund kemi arritur një periudhë në shoqëri kur martesa nuk është më hapi i parë kryesor për t’u bërë kur je i rritur, dhe përkundrazi është një zgjedhje aktive që jo të gjithë duhet të bëjnë për të mbijetuar ose për të lulëzuar. Dhe, si dikush që ende e vlerëson thellësisht martesën – edhe pse në një mënyrë më realiste dhe të bazuar në hulumtime se më parë – më duket ky ndryshim tepër emocionues. Sepse papritmas të jesh i rrethuar nga bashkëshortë që duan të martohen në vend të çifteve që mendojnë se duhet të martohen, ka potencialin të transformojë mënyrën se si ne të gjithë mendojmë dhe ndjejmë për të gjithë institucionin.

Një arsye e madhe që gjeneratat e reja, Gen Z dhe Millenials, duket se janë më pak pro martesës është frika nga divorci. Boomers, brezi i gjyshërve ose dhe prindërve, kanë shkallën më të lartë të divorcit nga çdo brez i gjallë dhe kjo ka ndikuar në mënyrën se si fëmijët e tyre i qasen martesës, që është: me kujdes dhe më rrallë.

Sigurisht, lloji i martesës në të cilën jemi rritur formëson opinion që ne krijojmë për të. P.sh, para se mamaja ime të ndërronte jetë, martesa e saj me babain tim i bënte të gjithë xhelozë. Ata ishin shokë të ngushtë dhe partnerë shumë të mirë. Por shumë moshatarë të mijë kanë dëshmuar një martesë jo fort të qëndrueshme të prindërve të tyre. Është diçka për t’u shmangur me çdo kusht. Shumë Millenials u rritën duke qenë dëshmitarë të prindërve të tyre ose në sistemin gjyqësor, në shtëpi ose të dyja. Është e kuptueshme që ky lloj mjedisi do të krijonte një neveri për të lidhur ligjërisht veten me një person tjetër.

Natyrisht, ky mosdashje ndaj martesës nuk i detyrohet vetëm ndikimit të prindërve tanë (edhe nëse ata e kanë zakon të na mashtrojnë), por përkundrazi një kombinim faktorësh.

Si fillim, është më pak tabu të jetosh me një partner këto ditë, kështu që nuk ka të njëjtën urgjencë për t’i zyrtarizuar gjërat vetëm për të qenë në gjendje të jetoni së bashku. Rritja e paqëndrueshmërisë financiare për shumë të rinj ka shkaktuar gjithashtu këtë ndjenjë që ju nuk mund të jeni ‘gati’ për martesë derisa të arrini një të ardhur të caktuar ose nuk mund të përballoni një shtëpi (diçka që mijëra çifte nuk do të mund ta bëjnë kurrë në ekonominë aktuale). Për të qenë të drejtë, duke pasur parasysh koston mbresëlënëse të një martese – dhe të gjitha shtesat që vijnë me të – ky është një shqetësim legjitim. Mbi të gjitha këto, historia tinëzare dhe seksiste e martesës e ka bërë gjithashtu jo tërheqëse për shumë njerëz që preferojnë të shmangin plotësisht institucionin tani që nuk duhet të marrin pjesë.

Por unë do të argumentoja se ne nuk kemi nevojë të kemi frikë nga divorci ashtu siç janë rritur prindërit tanë. Shumë njerëz u futën në martesë duke besuar se divorci nuk ishte një opsion ose, të paktën, një opsion që nuk erdhi me pasoja sizmike si në aspektin social ashtu edhe në atë financiar. Ndërsa divorci modern nuk është një shëtitje në park, ai nuk sjell të njëjtën stigmë si dikur (megjithëse ende vjen me një çmim të lartë). Plus, martesat më moderne janë të ardhura të dyfishta, që do të thotë se shumë njerëz nuk ndihen të bllokuar ose të mbyllur nga fuqia punëtore. Edhe pse është e vërtetë që nivelet e divorceve vazhdojnë të rriten (edhe pse disa nga këto janë martesa të dyta apo edhe të treta), normat e përgjithshme të divorcit kanë rënë në dekadat e fundit, duke treguar se nuk është aq i pashmangshëm për një rezultat sa na mësuan – veçanërisht tani që nuk po nxitohemi drejt altarit dhe mund të jemi gati të mendueshëm në zgjedhjet tona të hershme 20.

Nuk mendoj se martesa është zgjedhja e duhur për të gjithë. Por unë besoj se për disa çifte mund të shtojë një shtresë të bukur besimi, intimiteti dhe simbolike që është e vështirë të shpërfillet. Shpresa ime është që brezat e rinj të fillojnë të shohin dhe vlerësojnë aftësinë e tyre të sapogjetur për të krijuar martesa moderne të individualizuara që funksionojnë për ta, në vend që ta privojnë veten nga përvoja për shkak të frikës.

Tani mund të bëjmë biseda paraprake rreth pritshmërive tona kur bëhet fjalë për ndarjen e punës shtëpiake, kujdesin ndaj fëmijëve dhe nëse duam të bashkohemi me financat (jo se kjo ndihmon gjithmonë). Ne gjithashtu mund të largohemi nga “logjika binjake shpirtërore”, e cila nënkupton se bashkëshorti ynë duhet të jetë gjithçka jonë, dhe në vend të kësaj të marrim kohë me vetëdije për të kultivuar sistemet tona të mbështetjes jashtë martesës. Dhe ne mund të sigurohemi që kemi ndjenja të ngjashme për ta parë divorcin si një opsion dhe jo një dështim moral përpara se të nënshkruajmë ndonjë dokument ligjor.

Martesa kërkon gjithmonë besim. Vetëm dijeni se nëse vendosni të bëni atë hap, mund të zbarkoni në një destinacion të ndryshëm nga nga gjenerata e mëparshme.

Nga Allison Raskin, autore, për “Cosmopolitan”

The post A ka dalë martesa nga moda? appeared first on Gazeta Si.