‘Leskoviku po rishkruan historinë e verërave…’

Nga Gazeta Si- Në juglindje të Shqipërisë, ku malet anojnë butësisht drejt luginave që ndjekin rrjedhën e lumit të fundit të egër të Europës, Vjosës, ndodhet një vend që pothuajse nuk shfaqet kurrë në guidat turistike: Leskoviku.

Është një fshat i vogël dhe i izoluar që deri pak vite më parë jetonte kryesisht me bujqësi familjare, blegtori dhe prodhim artizanal të verës, pak i njohur jashtë.

Sot, Leskoviku po shfaqet fuqishëm si një nga rajonet më interesante të verës në Shqipëri, falë varieteteve të tij vendase dhe një mikroklime unike, diapazoneve të gjera të temperaturave, verave të ngrohta por jo me lagështi, dimrave të ashpër dhe reshjeve të shpeshta të borës si dhe investimeve të familjeve vendase që kombinojnë pasionin, traditën dhe cilësinë moderne.

Ndjenja e identitetit të vreshtarit

Kjo është historia e Max Mavrud, vreshtarisë së familjes Fejzulla, e themeluar me qëllim rikuperimin dhe ringjalljen e traditës së prodhimit të verës në fshat, duke shfaqur jo vetëm varietetet e çmuara vendase të rrushit, por edhe ndjenjën e identitetit të vreshtarit për këtë rajon të largët shqiptar, vetëm një hap larg kufirit grek.

Vreshtat e Max Mavrud rriten në një fushë të madhe prej 17 hektarësh, me tokë gëlqerore (pH 7.2), në lartësi prej 750-780 metrash mbi nivelin e detit, me një ekspozim nga lindja në perëndim dhe shpate të drejtuara nga jugu.

“Të gjitha këto janë elementë idealë për të arritur një ekuilibër të mirë midis aciditetit, pjekurisë dhe freskisë së produktit, dhe për këtë arsye një verë me një shije unike”, shpjegon Maksim Fejzulla, themelues i Max Mavrud.

Pikërisht nga këto hardhi, të fshehura midis rezervateve natyrore Shelegur Germenj dhe Piskal Shqeri, brigjeve të lumit Vjosa, burimeve natyrore të nxehta dhe shpellave nëntokësore, lind një nga verërat e kuqe më të mira të Shqipërisë, Trio3. Është bërë nga një përzierje origjinale e varieteteve të rrushit: 50% Mavrud (një varietet vendas), 30% Merlot dhe 20% Syrah.

“Piqet për katër muaj në fuçi lisi franceze dhe hungareze para se të shërbehet. Ka një shije të thellë dhe intensive, njësoj si territori që përfaqëson”, shpjegon Bledar Laçi, prodhuesi i verës.

Një histori familjare

Në Leskovik, kultivimi i Mavrudit, Pinotit, Merlotit dhe Syrah-ut, si dhe i Debinës, një varietet tjetër vendas rrushi, si i bardhë ashtu edhe i kuq, dhe Pearl, që përdoret për të prodhuar raki, pija tradicionale shqiptare me të cilën shoqërohet një vakt, rifilloi në vitet 1990 nga familja Fejzulla, e cila u rikthye për të investuar në tokën e saj.

“Për ne, vera është më shumë sesa thjesht një produkt: është histori, pasion, përkushtim dhe respekt për natyrën e këtij territori unik, të vendosur midis majave të larta, luginave dhe ujërave të pastra”, thotë Erald Fejzulla, i cili punon në punishte vere me të atin.

Degustimet janë një mundësi për të shijuar diversitetin e verërave dhe për të shijuar disa shije tipike lokale, siç janë djathrat e dhisë, reçelet e bëra në shtëpi, petullat (brumë i skuqur) dhe perimet sezonale.

Zbulime shkencore dhe marka të reja

Pikërisht këtu, ku turistët ndërkombëtarë janë ende të paktë, në fillim të vitit një ekip speleologësh dhe shkencëtarësh çekë zbuluan liqenin termik nëntokësor më të madh në botë, të quajtur Liqeni Neuron, i emëruar sipas sponsorit të ekspeditës, Fondacionit Neuron. Rezultatet e hulumtimit treguan se liqeni përmban mbi 8,000 metra kub ujë, ekuivalent me 3.5 pishina me përmasa olimpike. Për të përkujtuar këtë zbulim historik dhe për të nderuar rajonin, punishtja e verës Max Mavrud ka krijuar Neuron, një verë të kuqe të bërë ekskluzivisht nga rrushi Mavrud.

Nuk është vetëm një homazh për një zbulim të jashtëzakonshëm shkencor, por edhe një deklaratë identiteti: Neuron është një verë e rrënjosur në një tokë ende sekrete, që kombinon thellësitë natyrore dhe kulturore. Çdo gllënjkë mishëron karakterin e egër të Leskovikut, ngrohtësinë nëntokësore të liqenit dhe vizionin e atyre që aspirojnë ta transformojnë kujtesën e rajonit në një përvojë shqisore.

Marrë nga: Gambero Rosso, reviste italiane për ushqim dhe verë, e themeluar në vitin 1986.

The post ‘Leskoviku po rishkruan historinë e verërave…’ appeared first on Gazeta Si.