Ndahet nga jeta Dick Cheney, një nga zv.presidentët më me ndikim në historinë amerikane

Ish-zv.presidenti amerikan Dick Cheney ka ndërruar jetë në moshën 84-vjeçare, si pasojë e komplikacioneve nga pneumonia dhe sëmundjet e zemrës dhe enëve të gjakut.

Ai ishte në detyrë më 11 shtator 2001, gjatë sulmeve terroriste në Nju Jork dhe Uashington. Ndërsa presidenti Bush u evakuua për arsye sigurie, Cheney punoi me sekretarin e Mbrojtjes, Donald Rumsfeld, për të marrë kontrollin e politikave të sigurisë. Pak pas kësaj, trupat amerikane u dërguan në Afganistan për të luftuar talebanët dhe për të ndjekur Al-Kaidën.

Megjithatë, trashëgimia e Cheney-t në histori lidhet kryesisht me vendimin për të pushtuar Irakun. Si sekretar i Mbrojtjes gjatë Luftës së Parë të Gjirit në vitet 1990–1991 kundër Saddam Husseinit, Cheney dhe administrata Bush e justifikuan pushtimin e vitit 2003 me pretendimet se Iraku kishte lidhje me Al-Kaidën dhe posedonte armë të shkatërrimit në masë — pretendime që më vonë rezultuan të pavërteta.

Edhe pse kërkoi bashkëpunim ndërkombëtar, Cheney më vonë shkroi se administrata Bush “kishte detyrimin të bënte gjithçka që ishte e nevojshme për të mbrojtur Amerikën.”

Luftërat sollën pasoja të rënda. Sipas Shkollës Watson të Çështjeve Ndërkombëtare në Universitetin Brown, që nga viti 2001 “të paktën 800 mijë njerëz janë vrarë nga dhuna direkte e luftës në Irak, Afganistan, Siri, Jemen dhe Pakistan.”

Trajtimi i të burgosurve nga SHBA gjatë “luftës kundër terrorizmit” u bë gjithashtu objekt debatesh të ashpra. Edhe pasi la detyrën, Cheney mbrojti përdorimin e torturës ndaj të ndaluarve pas 11 shtatorit.

Megjithëse braktisi studimet në Yale dhe shmangu shërbimin ushtarak në Vietnam, Cheney u bë një figurë madhore e politikës republikane. Ai shërbeu si ndihmës në Shtëpinë e Bardhë nën presidentin Richard Nixon, më pas si shefi më i ri i stafit gjatë presidencës së Gerald Ford, si kongresist në kohën e Ronald Reagan, sekretar i Mbrojtjes nën George H. W. Bush, dhe nënkryetar i Shteteve të Bashkuara nën George W. Bush.

Kur Bush e ftoi ta shoqëronte në garën presidenciale të vitit 2000, Cheney vinte nga kompania energjetike Halliburton dhe tashmë kishte mbijetuar nga tre sulme në zemër. Gjatë nënkryetarisë së tij, ai u përfshi edhe në një incident të famshëm kur qëlloi aksidentalisht një mik gjuetie në fytyrë.

Vajza e tij, Liz Cheney, ndoqi hapat e të atit duke u zgjedhur përfaqësuese republikane në Dhomën e Përfaqësuesve për Wyoming — të njëjtin vend që kishte mbajtur dikur edhe babai i saj. Ajo u dënua politikisht nga partia pasi kritikoi ashpër Donald Trump pas kryengritjes së 6 janarit 2021.

Dick Cheney mori pjesë me të bijën në ceremoninë përvjetore të ngjarjes, ku shprehu “zhgënjimin e thellë” ndaj drejtuesve aktualë republikanë, duke thënë: “Kjo nuk është udhëheqja që unë njihja gjatë viteve që shërbeva këtu” dhe se “nuk mund të nënvlerësohet rëndësia e asaj që ndodhi më 6 janar.”

Në vitin 2024, Cheney deklaroi se do të votonte për Kamala Harris në vend të kandidatit republikan Donald Trump, duke thënë se “në 248 vitet e historisë sonë, nuk ka ekzistuar asnjë individ që përbën kërcënim më të madh për republikën tonë se Donald Trump,” dhe se ndiente detyrimin “ta vendoste vendin mbi përkatësinë partiake për të mbrojtur kushtetutën.”

The post Ndahet nga jeta Dick Cheney, një nga zv.presidentët më me ndikim në historinë amerikane appeared first on Ditar.al.