Trump “vë me shpatulla për muri” Putin, i jep dy javë kohë për armëpushimin në Ukrainë

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka lëshuar një paralajmërim ndaj homologut rus, Vladimir Putin, duke lënë të kuptohet se mund të ketë një ndryshim në qasjen e tij nëse Moska vazhdon me përshkallëzimin e luftimeve në Ukrainë.

I pyetur nga gazetarët në Zyrën Ovale të mërkurën, nëse beson se Putin kërkon t’i japë fund luftës, Trump u përgjigj: “Nuk mund t’jua them tani, por do t’ju njoftoj pas rreth dy javësh”.

Kjo deklaratë u bë mes një vale kritikash të ashpra që Trump ka bërë kohët e fundit në drejtim të liderit rus. Në disa postime në rrjetin social “Truth Social”, ai e ka quajtur Putinin “i çmendur” dhe ka thënë se “po luan me zjarrin”, pas valës së re të bombardimeve ruse mbi Ukrainën.

Sulmet e fundit ruse, të cilësuara si disa prej më të mëdha dhe më vdekjeprurëse që nga fillimi i luftës, goditën kryeqytetin ukrainas, Kiev, gjatë fundjavës, duke lënë të paktën 13 viktima dhe dhjetëra të plagosur, përfshirë fëmijë. Deri të mërkurën, nuk kishte shenja që sulmet do të ndalonin.

Në komentet e tij për mediat, Trump la të kuptohej se ka në plan një reagim të ri ndaj sjelljes së Putinit: “Brenda dy javësh do të zbulojmë nëse (Putini) po na përgjon apo jo. Dhe nëse është kështu, atëherë do të përgjigjemi ndryshe”, tha ai.

Deklaratat vijnë në një kohë kur përpjekjet për ndërmjetësim midis Rusisë dhe Ukrainës, të mbështetura nga SHBA, po duken gjithnjë e më të pasuksesshme. Një telefonatë dy-orëshe mes Trump dhe Putinit u përshkrua nga presidenti amerikan si “shumë e mirë”, ndërsa Kremlini njoftoi gatishmërinë për të punuar mbi një “memorandum paqeje”. Megjithatë, një dokument i tillë ende nuk është paraqitur nga pala ruse.

Ndërkohë, kërcënimet e Trump nuk kanë pasur efekt të dukshëm ndaj Moskës. Disa nga veprimet e tij kanë shkaktuar kritika, përfshirë një pezullim tetë-ditor të ndihmës ushtarake dhe ndarjes së inteligjencës me Ukrainën në mars.

Administrata e Trump nuk ka kërkuar publikisht lëshime konkrete nga Moska, por ka theksuar se të gjitha sanksionet e epokës Biden ndaj Rusisë mbeten në fuqi. Megjithatë, qasja e re nuk ka sjellë rezultate të prekshme; përkundrazi, Kremlini duket më i vendosur në qëndrimet e tij.

Pas sulmeve të fundit, Trump deklaroi se “diçka i ka ndodhur Putinit”, komente që Kremlini i cilësoi si “reaksione emocionale”.

Reagimet vijuan të martën, kur Trump paralajmëroi se “shumë gjëra të këqija” do të kishin ndodhur me Rusinë, po të mos ishte për ndërhyrjen e tij. Ndihmësit e Kremlinit, si Yuri Ushakov, e akuzuan Trumpin për mungesë informacioni rreth situatës, duke përmendur si shembull “sulmet terroriste” që sipas tyre Ukraina po kryen ndaj qyteteve ruse.

Në këtë sfond të tensionuar, kancelari i ri gjerman, Friedrich Merz, i premtoi presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky mbështetje për prodhimin e raketave me rreze të gjatë veprimi, si pjesë e përpjekjeve për t’u mbrojtur nga Rusia. Kremlini paralajmëroi se një vendim i tillë do të ishte një hap i rrezikshëm dhe i dëmshëm për procesin e paqes.

Trump ka ndryshuar vazhdimisht qëndrimet e tij, duke kaluar nga kërkesa për një armëpushim të menjëhershëm 30-ditor – me të cilin ishte pajtuar vetëm Ukraina – në propozimin për një samit të drejtpërdrejtë me Putinin për të arritur, siç e quajti, një “përparim”.

Ndërkohë, Rusia ka shtuar kërkesat e saj, përfshirë heqjen dorë të Ukrainës nga territore që nuk janë aktualisht të pushtuara dhe njohjen zyrtare të Krimesë si pjesë e Federatës Ruse nga SHBA. Ish-ambasadori amerikan në Moskë, Michael McFaul, e cilësoi këtë si një “pilulë helmuese” që synon të bëjë Ukrainën të duket fajtore nëse refuzon.

Lufta, e cila ka hyrë në vitin e saj të katërt, ka shkaktuar dhjetëra mijëra viktima dhe ka shkatërruar pjesën më të madhe të lindjes dhe jugut të Ukrainës. Moska kontrollon rreth një të pestën e territorit të vendit, përfshirë Krimenë, të aneksuar në vitin 2014.

Presidenti Zelensky ka akuzuar Rusinë për vonesa në procesin e paqes, ndërsa zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, pretendon se një memorandum është në “fazat përfundimtare”.