A mund të zhduket alergjia ndaj frutave arrore te fëmijët?
Është e rëndësishme të dallojmë alergjinë e vërtetë ndaj frutave arrore nga sindroma e reagimit polen-ushqim, e njohur si PFAS (pollen-food allergy syndrome) Alergjia ndaj frutave arrore te fëmijët paraqet një sfidë të ndërlikuar dhe të qëndrueshme, si për prindërit dhe kujdestarët, ashtu edhe për pediatrit dhe alergologët. Ndryshe nga disa alergji ushqimore si ajo […] The post A mund të zhduket alergjia ndaj frutave arrore te fëmijët? appeared first on Konica.al.
Është e rëndësishme të dallojmë alergjinë e vërtetë ndaj frutave arrore nga sindroma e reagimit polen-ushqim, e njohur si PFAS (pollen-food allergy syndrome)
Alergjia ndaj frutave arrore te fëmijët paraqet një sfidë të ndërlikuar dhe të qëndrueshme, si për prindërit dhe kujdestarët, ashtu edhe për pediatrit dhe alergologët.
Ndryshe nga disa alergji ushqimore si ajo ndaj qumështit apo vezëve, të cilat shpesh zhduken me kalimin e moshës, alergjia ndaj frutave arrore zakonisht është afatgjatë, dhe rastet e shërimit janë të rralla.
Çfarë është alergjia ndaj frutave arrore
Kjo alergji ndodh kur sistemi imunitar i fëmijës i percepton gabimisht proteinat në frutat arrore si substanca të rrezikshme dhe shkakton reagim mbrojtës. Në këtë grup përfshihen: arrat, bajamet, lajthitë, fëstëkët, arrat indiane, arrat amerikane e të tjera.
Reagimi zakonisht ndërmjetësohet nga imunoglobulina E (IgE) dhe ndodh menjëherë pas kontaktit me alergenin, edhe në sasi shumë të vogla.
Si shfaqen simptomat
Pas konsumimit të një sasie të vogël të frutave arrore ose produkteve që i përmbajnë ato, tek fëmijët e ndjeshëm mund të shfaqen simptoma që variojnë nga kruarje në gojë dhe ënjtje e buzëve, deri te vështirësi në frymëmarrje, rënie e tensionit dhe anafilaksi.
Është thelbësore të dallojmë alergjinë e vërtetë nga PFAS, ku reagimi është zakonisht lokal, për shembull, kruarje në gojë pas konsumimit të lajthive të papërpunuara dhe rreziku për anafilaksi është shumë më i ulët, transmeton Telegrafi.
Përhapja dhe rëndësia klinike
Sipas të dhënave ndërkombëtare, prevalenca e alergjisë ndaj frutave arrore te fëmijët varion nga 0.05% deri në 4.9%, në varësi të rajonit. Një studim australian tregoi se rreth 3% e fëmijëve 6-vjeçarë kishin alergji ndaj arrave indiane.
Një tjetër studim me fëmijë parashkollorë (mesatarisht 3.1 vjeç) tregoi se anafilaksia e shkaktuar nga frutat arrore ishte një ndër shkaqet më të shpeshta të reaksioneve të rënda alergjike, dhe 92% e tyre kishin edhe alergji të tjera. Reagimi ndodhte shumë shpejt, në 92% të rasteve brenda 30 minutash.
Studimet e fundit tregojnë se frutat arrore, veçanërisht arrat indiane, janë ndër shkaqet kryesore të anafilaksisë ushqimore te fëmijët në shumë vende të botës. Kjo tregon rëndëinë e identifikimit të hershëm të alergjenit dhe të masave mbrojtëse.
Diagnoza dhe monitorimi
Diagnoza e alergjisë ndaj frutave arrore përfshin disa hapa të rëndësishëm:
Vlerësimi klinik: analizimi i historisë së ekspozimit ndaj frutave arrore dhe simptomave të shfaqura.
Testet alergjike: testi i pickimit të lëkurës (skin prick test – SPT) dhe matja e antitrupave specifikë IgE (sIgE).
Testi oral i ekspozimit ndaj ushqimit (oral food challenge – OFC), që konsiderohet “standardi i artë” për konfirmim ose përjashtim të alergjisë, sidomos kur rezultatet e testeve janë të paqarta.
Monitorimi periodik: përsëritja e vlerësimeve çdo disa vite, pasi në një përqindje të vogël fëmijësh (rreth 9%) alergjia mund të zbutet me kalimin e kohës.
Në shumë raste, fëmijët që janë alergjikë ndaj një lloj fruti arror mund të kenë ndjeshmëri të kryqëzuar edhe ndaj llojeve të tjera.
A mund të “shërohet” alergjia?
Ndryshe nga alergjitë ndaj qumështit apo vezëve, që shpesh zhduken me moshën, alergjia ndaj frutave arrore rrallëherë kalon vetvetiu. Një rishikim shkencor i vitit 2024 thekson se kjo alergji është shpesh e përhershme dhe shanset për shërim janë të vogla.
Një studim tjetër në Journal of Allergy and Clinical Immunology, tregoi se fëmijët me alergji ndaj kikirikut apo vezës kanë më shumë gjasa të zhvillojnë edhe alergji ndaj frutave arrore deri në moshën 6-vjeçare.
Pra, shërimi është i mundur, por shumë i rrallë, ndaj theksi duhet të vihet në kujdesin afatgjatë dhe shmangien e rrezikut.
Masat parandaluese dhe mbrojtëse
Për prindërit dhe mjekët, kujdesi ndaj fëmijëve me alergji ndaj frutave arrore përfshin:
Shmangie të plotë të frutave që shkaktojnë reagimin dhe të produkteve që mund të përmbajnë gjurmë të tyre (si ëmbëlsira, çokollata, drithëra, erëza, etj).
Lexim të kujdesshëm të etiketave, pasi shumë produkte të paketuara mund të kenë kontaminim të paqëllimshëm.
Plan emergjent për raste të rënda, që përfshin mbajtjen e autoinjektorit me adrenalinë (EpiPen) dhe njohjen e përdorimit të tij nga prindërit, mësuesit dhe kujdestarët.
Edukimin e fëmijës për të njohur dhe shmangur alergjenin, si dhe për të njoftuar të rriturit në rast shqetësimi.
Kontrolle të rregullta mjekësore për të monitoruar nëse ka ndryshime në ndjeshmërinë alergjike me kalimin e kohës.
Sipas European Academy of Allergy and Clinical Immunology (EAACI), edukimi i familjes dhe bashkëpunimi i ngushtë me mjekun janë çelësi për parandalimin e komplikimeve të rënda dhe për një jetë të sigurt e cilësore të fëmijës me alergji ushqimore.
The post A mund të zhduket alergjia ndaj frutave arrore te fëmijët? appeared first on Konica.al.
