Një brez në krizë: Pse të rinjtë janë kaq të palumtur

Nga Gazeta ‘Si’- Të rinjtë janë në një gjendje të keqe; ndihen shumë të trishtuar, plotësisht të dëshpëruar.

Gjëja më e keqe nuk është ankthi, as të qenit të varur pas telefonave, as të ndihesh i vetmuar, as të jesh i papunë, apo edhe të dish që është e pamundur për ta të blejnë një shtëpi; pjesa më e keqe është se, deri vetëm pak vite më parë, askush prej tyre nuk e priste veten të gjendej në këtë situatë.

Në gusht, një artikull i botuar në revistën shkencore amerikane PLOS One raportoi se aktualisht nuk ka asnjë grupmoshë më të pakënaqur se të rinjtë.

Deri vonë, kurba e lumturisë ndiqte një model të qartë: ajo ishte lart në fëmijëri dhe rini, binte në moshën e mesme dhe ngrihej përsëri në pleqëri.

Të rinjtë, të cilët dikur ishin grupi i dytë më i lumtur, tani janë të vetmit lumturia e të cilëve ka rënë. Më të prekurit janë midis moshës 12 dhe 24 vjeç. Studimi bazohet në anketa të miliona njerëzve në më shumë se 40 vende. Dhe ndërsa është gjithmonë e mençur të jesh i kujdesshëm me përfundimet e bazuara në anketa, tendenca është e vështirë të kundërshtohet.

A janë të rinjtë tepër të ndjeshëm?

Bota ndryshon dhe cilësitë që dikur konsideroheshin thelbësore për të qenë inteligjentë – si të kesh një kujtesë enciklopedike – nuk janë më ato që i ndihmojnë njerëzit të kapërcejnë sfidat sot. Në mënyrë të ngjashme, faktorët që përcaktonin lumturinë 50 vjet më parë, siç është të kesh një familje tradicionale ose një marrëdhënie e fortë me Zotin, ndryshojnë nga ato që formësojnë mirëqenien tani.

“Është shumë e vështirë të krahasosh përgjigjet e një fëmije që e kalon ditën e tij në TikTok me ato të dy njerëzve që kanë jetuar një luftë. Secili i vlerëson gjërat ndryshe.”

Në Shtetet e Bashkuara, shkalla e vetëvrasjeve tek adoleshentët e moshës 12 deri në 17 vjeç u rrit me 70% midis viteve 2008 dhe 2020. Bashkimi Evropian ka parë një rritje të ngjashme, me Spanjën që shkoi nga 1.99 në 2.94 vdekje për 100.000 të rinj të moshës 15 deri në 19 vjeç midis viteve 2011 dhe 2022.

Pranimet në spital për çrregullime të shëndetit mendor tek të miturit dhe përdorimi i ilaçeve psikiatrike janë rritur gjithashtu. Në Mbretërinë e Bashkuar, për shembull, recetat e antidepresivëve për adoleshentët e moshës 12 deri në 17 vjeç u dyfishuan midis viteve 2005 dhe 2017 – mes shqetësimit në rritje midis mjekëve për mbidozimin e ilaçeve , jo vetëm midis të rinjve.

Sipas raportit të PLOS One, pakënaqësia e të rinjve filloi të rritej ndjeshëm rreth vitit 2012. Çfarë ndodhi atëherë që mund të kishte pasur një ndikim global që ndihet edhe sot?

Hipoteza e parë e lidh këtë “krizë të çerekut të jetës” me rritjen e mediave sociale dhe telefonave inteligjentë. Sociologu Jonathan Haidt, autor i librit “The Anxious Generation” , shpjegon se tani ka shumë studime – të shumë llojeve të ndryshme – për të mohuar një lidhje shkakësore midis këtyre teknologjive dhe përkeqësimit të shëndetit mendor të të rinjve.

“Mediat sociale janë një shkak i konsiderueshëm – jo vetëm një korrelacion i vogël – i depresionit dhe ankthit, dhe për këtë arsye i sjelljeve që shoqërohen me këto çrregullime, duke përfshirë vetëlëndimin dhe vetëvrasjen.”

Haidt argumenton se problemi nuk është vetëm ankthi ose izolimi i shkaktuar nga platforma si Instagram ose TikTok, por se këto rrjete kanë riformësuar plotësisht mënyrën se si të rinjtë shoqërohen. Kjo është arsyeja pse, paralajmëron ai, nëse një adoleshent do të hiqte dorë nga mediat sociale për të mbrojtur shëndetin e tij mendor, ai mund të ndihej më keq – sepse do të shkëputej nga jeta shoqërore e grupit të bashkëmoshatarëve të tij.

Haidt e quan këtë “efekti i rrjetit dhe i grupit”: një brez i tërë i bllokuar në një sistem ku të gjithë do të ishin më mirë nëse do të shkëputeshin, por ku kushdo që e bën këtë vetë përfundon i izoluar.

Eksperti i gjumit, Dr. Javier Albares, autor i librit Generación Zombi ( Gjenerata e Zombive ), paralajmëron se përdorimi i tepërt i telefonave dhe tabletave po formëson një “gjeneratë të bllokuar në një spirale mbistimulimi, varësie dhe privimi kronik të gjumit”. Ekranet, shpjegon ai, jo vetëm që vjedhin orë pushimi, por edhe e fragmentojnë atë: “Ato rrisin numrin e zgjimeve gjatë natës dhe, si rezultat, bien si cilësia ashtu edhe sasia e pushimit.”

Ai vëren se gjysma e adoleshentëve u përgjigjen mesazheve gjatë natës dhe një përqindje e ngjashme kontrollon telefonat e tyre të paktën një herë në mes të natës.

«Ekziston një ndjesi dekurajimi», thotë sociologia Patricia Castro

«Brezi i prindërve tanë, edhe nëse vinin nga varfëria, kishte perceptimin e jetës që ecën përpara – se nëse studion, jeta jote mund të përmirësohet dhe mund të gjesh një punë më të mirë. Në një masë të madhe, kjo shpresë është humbur».

Castro argumenton se brezat e rinj vuajnë nga një “nihilizëm i lehtë”, duke humbur besimin në mundësinë e luftës për një botë me kushte më të mira.

“Për më tepër, shoqëria i bën ata të ndiejnë se përgjegjësia për situatën e tyre të pasigurt bie mbi ta. Është një lloj vetëshkatërrimi i brendshëm: ti fajëson veten për situatën tënde.”

Ajo shton se të rinjtë jetojnë në një botë gjithnjë e më të atomizuar, ku ndjenja e komunitetit është humbur. “Ata nuk ndiejnë se mund të arrijnë asgjë së bashku”, thotë ajo.

Burimi: El Pais/Përshtati Gazeta Si

The post Një brez në krizë: Pse të rinjtë janë kaq të palumtur appeared first on Gazeta Si.